Na današnji dan
Dogodilo se na dan 12. septembar/rujan
1
1.1
2.1
3.1
4.1
5.1
6.1
7.1
8.1
9.1
10.1
11.1
12.1
13.1
14.1
15.1
16.1
17.1
18.1
19.1
20.1
21.1
22.1
23.1
24.1
25.1
26.1
27.1
28.1
29.1
30.1
31.1
2
1.2
2.2
3.2
4.2
5.2
6.2
7.2
8.2
9.2
10.2
11.2
12.2
13.2
14.2
15.2
16.2
17.2
18.2
19.2
20.2
21.2
22.2
23.2
24.2
25.2
26.2
27.2
28.2
29.2
3
1.3
2.3
3.3
4.3
5.3
6.3
7.3
8.3
9.3
10.3
11.3
12.3
13.3
14.3
15.3
16.3
17.3
18.3
19.3
20.3
21.3
22.3
23.3
24.3
25.3
26.3
27.3
28.3
29.3
30.3
31.3
4
1.4
2.4
3.4
4.4
5.4
6.4
7.4
8.4
9.4
10.4
11.4
12.4
13.4
14.4
15.4
16.4
17.4
18.4
19.4
20.4
21.4
22.4
23.4
24.4
25.4
26.4
27.4
28.4
29.4
30.4
5
1.5
2.5
3.5
4.5
5.5
6.5
7.5
8.5
9.5
10.5
11.5
12.5
13.5
14.5
15.5
16.5
17.5
18.5
19.5
20.5
21.5
22.5
23.5
24.5
25.5
26.5
27.5
28.5
29.5
30.5
31.5
6
1.6
2.6
3.6
4.6
5.6
6.6
7.6
8.6
9.6
10.6
11.6
12.6
13.6
14.6
15.6
16.6
17.6
18.6
19.6
20.6
21.6
22.6
23.6
24.6
25.6
26.6
27.6
28.6
29.6
30.6
7
1.7
2.7
3.7
4.7
5.7
6.7
7.7
8.7
9.7
10.7
11.7
12.7
13.7
14.7
15.7
16.7
17.7
18.7
19.7
20.7
21.7
22.7
23.7
24.7
25.7
26.7
27.7
28.7
29.7
30.7
31.7
8
1.8
2.8
3.8
4.8
5.8
6.8
7.8
8.8
9.8
10.8
11.8
12.8
13.8
14.8
15.8
16.8
17.8
18.8
19.8
20.8
21.8
22.8
23.8
24.8
25.8
26.8
27.8
28.8
29.8
30.8
31.8
9
1.9
2.9
3.9
4.9
5.9
6.9
7.9
8.9
9.9
10.9
11.9
12.9
13.9
14.9
15.9
16.9
17.9
18.9
19.9
20.9
21.9
22.9
23.9
24.9
25.9
26.9
27.9
28.9
29.9
30.9
10
1.10
2.10
3.10
4.10
5.10
6.10
7.10
8.10
9.10
10.10
11.10
12.10
13.10
14.10
15.10
16.10
17.10
18.10
19.10
20.10
21.10
22.10
23.10
24.10
25.10
26.10
27.10
28.10
29.10
30.10
31.10
11
1.11
2.11
3.11
4.11
5.11
6.11
7.11
8.11
9.11
10.11
11.11
12.11
13.11
14.11
15.11
16.11
17.11
18.11
19.11
20.11
21.11
22.11
23.11
24.11
25.11
26.11
27.11
28.11
29.11
30.11
12
1.12
2.12
3.12
4.12
5.12
6.12
7.12
8.12
9.12
10.12
11.12
12.12
13.12
14.12
15.12
16.12
17.12
18.12
19.12
20.12
21.12
22.12
23.12
24.12
25.12
26.12
27.12
28.12
29.12
30.12
31.12
Prethodni dan (11.9)
-
Na dan (12.9)
-
Sledeći dan (13.9)
Praznici i spomendani na dan 12. septembar/rujan
-
Dan grada Čabra.
Događaji na dan 12. septembar/rujan
490. p. n. e.
-
Na istočnoj obali Atike kod Maratona Atinjani pobedili desetostruko brojniju vojsku persijskog cara Darija. U bici poginula 192 grčka vojnika, a Persijanaci imali oko 6.000 mrtvih. Vest o pobedi u Atinu doneo glasnik Filipid, pretrčavši 40 kilometara, posle čega je umro od premora. Po tom događaju nazvana najduža trka u atletici.
1185.
-
U pobuni u vizantijskom Konstantinopolju svrgnut car Andronik I Komnin dok je se na presto popeo Isak II Anđeo čime je posle nešto više od veka vladavine svrgnuta i dinastija Komnina i zamenjena novom dinastijom Anđela.
1683.
-
Izbio ustanak u Kotarima pod vodstvom Ilije Jankovića.
1683.
-
Poljski kralj Jan III Sobjeski potukao tursku vojsku i razbio dvomesečnu drugu opsadu Beča, čime je sprečen prodor Turske u srednju Evropu.
1772.
-
Rusija osvojila persijsku oblast uz Kaspijsko more, uključujući grad Baku.
1801.
-
Ruski car Aleksandar I Pavlovič anektirao gruzijsku kraljevinu.
1848.
-
Švajcarska usvojila nov Ustav kojim je postala federalna unija s jakom centralnom vlašću.
1878.
-
Egipatski obelisk poznat kao „Kleopatrina igla“, napravljen od mermera iz Asuana oko 1475. p. n. e., postavljen u Londonu.
1888.
-
Dogodio se sukob između cara Franje Josipa I i đakovačkog biskupa Josipa Jurja Strossmayera poznat pod nazivom bjelovarska afera.
1890.
-
Britanska Južnoafrička kompanija osnovala grad Solzberi koji je postao glavni grad Rodezije.
1916.
-
Na Kajmakčalanu počela ofanziva srpske vojske protiv Bugara i Nijemaca u Prvom svjetskom ratu. Završena 30. septembra 1916, kao prva pobjeda srpske vojske posle povlačenja preko Albanije.
1919.
-
Italijanski paravojni odredi pod komandom pesnika Gabrijela D'Anuncija su zauzeli Rijeku.
1928.
-
Počeo je šahovski turnir u Bad Kisingenu, Nemačka.
1940.
-
Tražeći izgubljenog psa, grupa tinejdžera otkrila pećinu Lasko, kod mesta Montinjak u Dordonji u Francuskoj, čuven arheološki lokalitet s crtežima iz paleolita.
1943.
-
Nemački komandosi su oslobodili iz pritvora bivšeg italijanskog diktatora Benita Musolinija.
1953.
-
Nikita Hruščov izabran za prvog sekretara Centralnog komiteta KP SSSR.
1968.
-
Čovjek je prvi puta pretrčao 200 m za manje od 20 sekundi - 19,92 sec: John Carlos, USA, američke kvalifikacije za Olimpijske igre 1968, u Echo Summitu, USA.
1968.
-
Albanija saopštila da napušta Varšavski pakt.
1970.
-
Palestinski otmičari u Jordanu digli u vazduh tri aviona oteta šest dana ranije, posle poletanja iz Njujorka ka Evropi. Prethodno oslobodili putnike u zamenu za palestinske zatvorenike, među kojima otmičara četvrtog aviona Lejlu Halid.
1974.
-
Vojnim pučem svrgnut sa vlasti etiopski car Hajle Selasije, koji je 1928. posle smrti Menelika II postao kralj, a 1930. car Etiopije.
1980.
-
U vojnom puču pod vođstvom generala Kenana Evrena u Turskoj oborena vlada Sulejmana Demirela.
1989.
-
U poljskom parlamentu prihvaćena vlada jednog od lidera pokreta „Solidarnost“ Tadeuša Mazovjeckog, čime je formalno okončana vladavina komunista u Poljskoj.
1991.
-
Srpske snage pogodile Vinkovce s preko 500 projektila, nakon ultimatuma zapovjednika vojarne kapetana Đorđevića koji je najavio da će Vinkovce sravniti sa zemljom.
1994.
-
U Poljskoj održane prve zajedničke vojne vežbe snaga NATO i bivšeg Varšavskog pakta.
1998.
-
Održani treći Opšti izbori Bosni i Hercegovini.
1998.
-
Vođa PKK Abdullah Öcalan uhapšen je u Rimu.
1999.
-
Indonezija prihvatila raspoređivanje mirovnih snaga UN u Istočnom Timoru.
2000.
-
U eksploziji automobila koji je uleteo u podzemnu garažu u zgradi Berze u Džakarti, 15 ljudi poginulo, a više desetina povređeno.
2001.
-
NATO se prvi put u svojoj 52 godine dugoj istoriji pozvao na član 5. Povelje NATO o zajedničkoj odbrani, čime je stvorena mogućnost kolektivnog vojnog odgovora na napade u SAD. U govoru naciji, predsednik SAD Džordž V. Buš rekao da su SAD napadnuta i da će iskoristiti sva svoja odbrambena sredstva kako bi terorizam bio pobeđen.
Rođeni na dan 12. septembar/rujan
1494.
-
Rođen Fransoa I od Francuske (franc. François Ier de France), francuski kralj.
1842.
-
Rođena Marianne Brandt, austrijska operska pjevačica.
1852.
-
Rođen Simo Matavulj, pisac, član Srpske kraljevske akademije.
1875.
-
Rođen Dragutin Domjanić, hrvatski pjesnik.
1876.
-
Rođen Milan Grol, srpski političar, pozorišni i književni kritičar.
1877.
-
Rođen Franjo Poljak, hrvatski političar.
1888.
-
Rođen Maurice Chevalier, francuski glumac i pjevač.
1894.
-
Rođen Dubravko Dujšin, hrvatski glumac.
1897.
-
Rođen Irène Joliot-Curie, francuska hemičarka i dobitnica Nobelove nagrade za hemiju 1935.
1902.
-
Rođen Žuselino Kubiček je bio brazilski političar, predsednik Brazila od 1956 do 1961. godine.
1909.
-
Rođen Ivica Belošević, hrvatski fudbaler.
1913.
-
Rođen Jesse Owens, američki atletičar.
1921.
-
Rođen Stanisław Lem, poljski književnik.
1924.
-
Rođen Amilkar Lopez de Kosta Kabral (port. Amílcar Lopes da Costa Cabral), poznat i pod ratnim imenom Abel Džasi, jedan od vođa borbe protiv portugalskog kolonijalizma u zapadnoj Africi, osnivač i generalni sekretar Afričke partije za nezavisnost Gvineje Bisao i Zelenortskih ostrva.
1931.
-
Rođen Ser Ijan Holm (engl. Sir Ian Holm), engleski glumac. Najpoznatije uloge je ostvario kao Bilbo Bagins u trilogiji Gospodar prstenova i kao otac Vito Karnilijus u Petom elementu u kome je igrao sa Brusom Vilisom i Milom Jovović.
1942.
-
Rođen Linda Gray, američka glumica.
1944.
-
Rođen Barry White, američki pjevač soula.
1949.
-
Rođena Irina Rodnina, ruska klizačica.
1951.
-
Rođen Joe Pantoliano, američki filmski i televizijski glumac.
1955.
-
Rođen Stanko Mršić, hrvatski fudbaler i trener.
1956.
-
Rođen Leslie Cheung (Leslie Cheung Kwok-Wing), hongkonški glumac i pjevač.
1957.
-
Rođen Hans Zimmer, njemački skladatelj i glazbeni producent.
1961.
-
Rođena Mylene Farmer, francuska pjevačica.
1962.
-
Rođen Edin Dervišhalidović, poznatiji kao Dino Merlin, bosanskohercegovački kantautor.
1972.
-
Rođen Terel Kastl, američki-bosanski košarkaš.
1973.
-
Rođen Pol Vilijam Voker IV (engl. Paul William Walker IV), američki glumac.
1974.
-
Rođen Nuno Valente, portugalski fudbaler.
1976.
-
Rođena Jolanda Čeplak-Batagelj, slovenska atletičarka.
1977.
-
Rođen Nikola Malbaša, srpski fudbaler.
1980.
-
Rođen Jao Ming (kin. 姚明, Yao Ming), kineski košarkaš.
1981.
-
Rođen Marijan Buljat, hrvatski fudbaler.
1982.
-
Rođen Vanja Udovičić, srpski vaterpolista.
1982.
-
Rođen Zoran Planinić, hrvatski košarkaški reprezentativac.
1986.
-
Rođena Emanuel Grej Rosum (engl. Emmanuelle Grey Rossum), američka glumica i pjevačica.
1986.
-
Rođen Juto Nagatomo (jap. 長友 佑都), japanski fudbaler.
Umrli na dan 12. septembar/rujan
1185.
-
Umro Andronik I Komnin, vizantijski car.
1612.
-
Umro Vasilije Šujski, posljednji ruski monarh iz dinastije Rurjikovič.
1683.
-
Umro Juraj Križanić, hrvatski pisac i političar.
1733.
-
Umro Fransoa Kupren, francuski kompozitor i orguljaš.
1819.
-
Umro Gebhard fon Bliher, pruski feldmaršal.
1874.
-
Umro Božidar Petranović, srpski istoričar i pravnik.
1980.
-
Umro Dušan Matić, pesnik, mislilac, prevodilac, romansijer, esejista i prozaista, jedan od pokretača nadrealizma u srpskoj književnosti.
1990.
-
Umro Ivica Kurtini, hrvatski vaterpolist.
1992.
-
Umro Anthony Perkins, američki filmski i kazališni glumac.
1993.
-
Umro Raymond Burr, kanadski glumac.
1994.
-
Umro Tom Juel, američki glumac.
1994.
-
U Drini pronađeno tijelo Riste Đoge. Risto Đogo je bio novinar Srpske radio-televizije u vremenu oko rata u Bosni i Hercegovini. Njegova smrt još uvijek je nerasvjetljena.
1995.
-
Umro Piter Džeremi Vilijam Hagins (engl. Peter Jeremy William Huggins), engleski glumac.
1998.
-
Umro Azem Hajdari, albanski političar.
2003.
-
Umro Džoni Keš (engl. Johnny Cash), američki pjevač i gitarist.
2008.
-
Umro Tomislav Ladan, hrvatski književnik.
2012.
-
Umro Sid Votkins (engl. Sid Watkins), svjetski priznat engleski neurohirurg.
2013.
-
Umro Rej Dolbi, američki pronalazač, izumitelj Dolbi sistema za redukciju šuma.
Sveci pravoslavne crkve na dan 12. septembar/rujan
-
Prenos moštiju svetog Aleksandra Nevskog.
-
Sabor svetih srpskih prosvetitelja i učitelja.
-
Sveti Aleksandar, Jovan i Pavle, patrijarsi Carigradski.
-
Prepodobni Hristofor.
-
Sveti Evlalije, episkop Kesarije Kapadokijske.
-
Sveti prepodobni Fantin.
-
Sveti prepodobni Aleksandar Svirski.
-
Svetih šest mučenika Melitinskih.
-
Sveti mučenici Filiks, Furtunijan, Septimin i Januarije.
-
Sveti prepodobni Sarmat.
-
Sveta prepodobna Vriena.
-
Sveti prepodobni Filaks.
Sveci katoličke crkve na dan 12. septembar/rujan
-
Preslavno Ime Marijino.
-
Sveti Franjo Ch’oe Kyong-hwan, katehist i mučenik.
-
Sveti Cronid, Leoncije i Serapion, mučenici.
-
Sveti Gvido, hodočasnik.
Prethodni dan (11.9)
-
Na dan (12.9)
-
Sledeći dan (13.9)
Na današnji dan
