Na današnji dan
Dogodilo se na dan 9. septembar/rujan
1
1.1
2.1
3.1
4.1
5.1
6.1
7.1
8.1
9.1
10.1
11.1
12.1
13.1
14.1
15.1
16.1
17.1
18.1
19.1
20.1
21.1
22.1
23.1
24.1
25.1
26.1
27.1
28.1
29.1
30.1
31.1
2
1.2
2.2
3.2
4.2
5.2
6.2
7.2
8.2
9.2
10.2
11.2
12.2
13.2
14.2
15.2
16.2
17.2
18.2
19.2
20.2
21.2
22.2
23.2
24.2
25.2
26.2
27.2
28.2
29.2
3
1.3
2.3
3.3
4.3
5.3
6.3
7.3
8.3
9.3
10.3
11.3
12.3
13.3
14.3
15.3
16.3
17.3
18.3
19.3
20.3
21.3
22.3
23.3
24.3
25.3
26.3
27.3
28.3
29.3
30.3
31.3
4
1.4
2.4
3.4
4.4
5.4
6.4
7.4
8.4
9.4
10.4
11.4
12.4
13.4
14.4
15.4
16.4
17.4
18.4
19.4
20.4
21.4
22.4
23.4
24.4
25.4
26.4
27.4
28.4
29.4
30.4
5
1.5
2.5
3.5
4.5
5.5
6.5
7.5
8.5
9.5
10.5
11.5
12.5
13.5
14.5
15.5
16.5
17.5
18.5
19.5
20.5
21.5
22.5
23.5
24.5
25.5
26.5
27.5
28.5
29.5
30.5
31.5
6
1.6
2.6
3.6
4.6
5.6
6.6
7.6
8.6
9.6
10.6
11.6
12.6
13.6
14.6
15.6
16.6
17.6
18.6
19.6
20.6
21.6
22.6
23.6
24.6
25.6
26.6
27.6
28.6
29.6
30.6
7
1.7
2.7
3.7
4.7
5.7
6.7
7.7
8.7
9.7
10.7
11.7
12.7
13.7
14.7
15.7
16.7
17.7
18.7
19.7
20.7
21.7
22.7
23.7
24.7
25.7
26.7
27.7
28.7
29.7
30.7
31.7
8
1.8
2.8
3.8
4.8
5.8
6.8
7.8
8.8
9.8
10.8
11.8
12.8
13.8
14.8
15.8
16.8
17.8
18.8
19.8
20.8
21.8
22.8
23.8
24.8
25.8
26.8
27.8
28.8
29.8
30.8
31.8
9
1.9
2.9
3.9
4.9
5.9
6.9
7.9
8.9
9.9
10.9
11.9
12.9
13.9
14.9
15.9
16.9
17.9
18.9
19.9
20.9
21.9
22.9
23.9
24.9
25.9
26.9
27.9
28.9
29.9
30.9
10
1.10
2.10
3.10
4.10
5.10
6.10
7.10
8.10
9.10
10.10
11.10
12.10
13.10
14.10
15.10
16.10
17.10
18.10
19.10
20.10
21.10
22.10
23.10
24.10
25.10
26.10
27.10
28.10
29.10
30.10
31.10
11
1.11
2.11
3.11
4.11
5.11
6.11
7.11
8.11
9.11
10.11
11.11
12.11
13.11
14.11
15.11
16.11
17.11
18.11
19.11
20.11
21.11
22.11
23.11
24.11
25.11
26.11
27.11
28.11
29.11
30.11
12
1.12
2.12
3.12
4.12
5.12
6.12
7.12
8.12
9.12
10.12
11.12
12.12
13.12
14.12
15.12
16.12
17.12
18.12
19.12
20.12
21.12
22.12
23.12
24.12
25.12
26.12
27.12
28.12
29.12
30.12
31.12
Prethodni dan (8.9)
-
Na dan (9.9)
-
Sledeći dan (10.9)
Praznici i spomendani na dan 9. septembar/rujan
-
Dan hrvatskih mučenika.
Događaji na dan 9. septembar/rujan
9.
-
Bitka u Teutoburškoj šumi: germanski poglavar Arminije nanosi težak poraz rimskom vojskovođi Varu i uništava rimsku vojsku od tri legije.
337.
-
Posle višemesečnog interegnuma sinovi rimskog cara Konstantina Velikog Konstantin II, Konstancije II i Konstans I su se proglasili za avguste.
1493.
-
Dogodila se bitka na Krbavskom polju. Pobjeda Osmanlijskog carstva nad Hrvatsko-ugarskim kraljevstvom.
1776.
-
Američki Kontinentalni kongres uveo zvaničan naziv države Sjedinjene Američke Države, umesto Ujedinjene kolonije.
1815.
-
Odlukom Bečkog kongesa Luksemburg je postao autonomno veliko vojvodstvo, doduše preko vladarske kuće Oranje-Nassau u personalnoj uniji s Nizozemskom.
1892.
-
Edward Emerson Barnard otkrio jupiterov satelit Amalteju (grč. Αμάλθεια). Amalteja je treći poznati satelit Jupitera. Kruži oko Jupitera na udaljenosti od 181.300 km. Dimenzije su mu 270x166x150 km, što mu daje prosječni promjer od oko 168 km.
1894.
-
Kineski revolucionar Sun Jat Sen osnovao Društvo za preporod Kine i počeo da organizuje ustanak u Kantonu, posle poraza Kine u ratu s Japanom. Ustanak nije uspeo, a učesnici uhvaćeni i pogubljeni. Sun Jat Sen uspeo da pobegne iz zemlje i do revolucije 1911. živeo u inostranstvu.
1907.
-
Završen šahovski turnir u Karlsbadu (Karlove Vari), Češka pobedom Akibe Rubinštajna.
1914.
-
U Prvom svetskom ratu okončana prva velika bitka na Marni u Francuskoj, tokom koje su ukupni nemački gubici procenjeni na 800.000 ljudi. U julu 1918. vođena druga bitka na Marni, poslednja nemačka ofanziva u Prvom svetskom ratu.
1944.
-
Dan po ulasku sovjetskih trupa u Bugarsku bugarski komunisti preuzeli vlast u zemlji.
1945.
-
Trupe SAD iskrcale se na kraju Drugog svetskog rata u Južnoj Koreji, sovjetske od Japana preuzele Severnu Koreju, a 38. paralela postala linija podele dve korejske države.
1948.
-
Posle povlačenja sovjetske vojske na severu korejskog poluostrva proglašena Demokratska Narodna Republika Koreja s glavnim gradom Pjongjangom.
1952.
-
U Beogradu, na ušću Save u Dunav zbog nevremena potonuo brod „Niš“ koji je prevozio putnike na liniji do Zemuna, udavile se 104 osobe
1987.
-
Iračko ratno vazduhoplovstvo počelo seriju udara na iranske električne centrale i naftna postrojenja.
1991.
-
Tadžikistan je proglasio nezavisnost od Sovjetskog Saveza.
1993.
-
Izrael i Palestinska oslobodilačka organizacija sporazumeli se o međusobnom priznanju, otvarajući put ka okončanju sukoba Arapa i Jevreja.
1996.
-
U tajfunu koji je pogodio priobalna područja kineske provincije Guangdong poginulo više od 130 ljudi, na hiljade povređeno.
2001.
-
Na predsedničkim izborima u Belorusiji pobedio Aleksandar Lukašenko.
2002.
-
Viši sud u Bijelom Polju osudio Nebojšu Ranisavljevića iz Despotovca na 15 godina zatvora zbog učešća u otmici i likvidaciji putnika, pretežno muslimana, iz voza na pruzi Beograd-Bar u stanici Štrpci u februaru 1993.
2013.
-
U Saint Louisu počeo The Sinquefield Cup najjači šahovski turnir 22. kategorije u istoriji šaha s prosječnim rejtingom od 2794,8 bodova.
Rođeni na dan 9. septembar/rujan
214.
-
Rođen Lucije Domicije Aurelijan, rimski car.
384.
-
Rođen Flavije August Honorije, prvi car Zapadnog rimskog carstva.
1585.
-
Rođen Armand Jean du Plessis Richelieu, francuski kardinal i državnik.
1737.
-
Rođen Luiđi Galvani (ital. Luigi Galvani), italijanski fizičar i anatom, koji je živeo u Bolonji. Otkrio je da mišići i nervne ćelije stvaraju elektricitet.
1772.
-
Rođen Joakim Vujić, srpski književnik i pozorišni pisac.
1778.
-
Rođen Klemens Brentano (njem. Clemens Brentano), njemački književnik.
1828.
-
Rođen Lav Nikolajevič Tolstoj (rus. Лев Николаевич Толстой), ruski književnik.
1858.
-
Rođen Karl Auer (njem. Carl Auer von Welsbach), austrijski hemičar. Proučavao elemente iz reda rijetkih zemalja i piroforne legure. Pronašao mrežicu za gasno osvetljenje, koja je po njemu i dobila ime (Auerova mrežica).
1907.
-
Rođen Blagoje Moša Marjanović, srpski i jugoslovenski fudbaler.
1908.
-
Rođen Čezare Paveze (ital. Cesare Pavese), italijanski književnik.
1919.
-
Rođen Slavko Striegl, hrvatski akademski slikar.
1923.
-
Rođen Cliff Robertson, američki glumac.
1941.
-
Rođen Otis Ray Redding Jr., američki muzičar.
1941.
-
Rođen Denis Riči (engl. Dennis MacAlistair Ritchie), američki informatičar, naučnik iz oblasti računarstva značajan zbog svojih doprinosa u jezicima ALTRAN, B, BCPL i C.
1944.
-
Rođen Abdulah Sidran, jugoslovenski je i bosanskohercegovački pjesnik, prozaik i filmski scenarist.
1959.
-
Rođen Stanko Subotić Cane, švajcarski biznismen srpskog porijekla.
1960.
-
Rođen Hju Grant (engl. Hugh John Mungo Grant), britanski glumac.
1963.
-
Rođen Markus Wasmeier, njemački alpski skijaš.
1963.
-
Rođen Roberto Donadoni (ital. Roberto Donadoni), italijanski fudbalski reprezentativac i trener.
1966.
-
Rođen Adam Ričard Sandler (engl. Adam Richard Sandler), američki glumac.
1971.
-
Rođen Toni Prats, španski fudbaler.
1972.
-
Rođen Goran Višnjić, hrvatski glumac.
1972.
-
Rođen Ćavi Paskval (šp. Xavier "Xavi" Pascual i Vives), španski košarkaški trener.
1975.
-
Rođen Majkl Stiven Bublej (engl. Michael Steven Bublé), kanadski pjevač i glumac.
1980.
-
Rođena Margarita Levijeva (engl. Margarita Levieva, rus. Маргарита Левиева), američka glumica.
1984.
-
Rođen Andrej Aleksandrovič Siljnov (rus. Андрей Александрович Сильнов), ruski skakač u vis.
1985.
-
Rođen Luka Modrić, hrvatski fudbaler i najbolji igrač Svetskog prvenstva 2018.
1987.
-
Rođen Milan Stanković, Srpski pjevač, učesnik Evrovizije 2010.
1987.
-
Rođena Andrea Petković, njemačka teniserka srpskog porijekla.
1989.
-
Rođen Tin Kontrec, hrvatski rukometni reprezentativac.
1991.
-
Rođen Oskar dos Santos (port. Oscar dos Santos Emboaba Júnior), brazilski fudbalski reprezentativac.
1992.
-
Rođen Stipe Mandalinić, hrvatski rukometni reprezentativac.
Umrli na dan 9. septembar/rujan
1087.
-
Umro Vilijam I Osvajač (engl. William the Conqueror) ili Vilijam Kopile (engl. William the Bastard), normanski vojvoda i engleski kralj.
1513.
-
Umro Džejms IV od Škotske ili Džejms IV Stjuart (engl. James IV of Scotland), kralj Škota.
1898.
-
Umro Stefan Malarme (franc. Stéphane Mallarmé), francuski pisac.
1901.
-
Umro Anri de Tuluz-Lotrek (franc. Henri de Toulouse-Lautrec), francuski slikar i grafičar.
1941.
-
Umro Hans Spemann, njemački embriolog i nobelovac.
1961.
-
Umro Vasa Pomorišac, srpski slikar, profesor Likovne akademije i Akademije primenjenih ujmetnosti u Beogradu.
1970.
-
Umro Lojze Dolinar, jugoslovenski i slovenački vajar.
1976.
-
Umro Mao Cedung, ranije Mao Ce Tung (trad. kin. 毛泽东, , pin. Máo Zédōng), kineski političar, vođa Komunističke partije Kine u pobjedi nad Kuomintangom u Kineskom građanskom ratu i vođa Narodne Republike Kine od njenog osnivanja 1949. pa sve do smrti.
1997.
-
Umro Predrag Laković, srpski i jugoslovenski filmski i pozorišni glumac.
2001.
-
Ubijen Ahmad Šah Masud (arap. احمد شاه مسعود), afganistanski borac i vojskovođa.
2003.
-
Umro Edvard Teler (engl. Edward Teller), američki fizičar mađarskog porijekla, smatra se izumiteljem američke hidrogenske bombe.
2007.
-
Umro Zoran Tadić, hrvatski filmski redatelj.
2019.
-
Poginuo Dalibor Andonov, poznatiji pod umjetničkim imenom Gru, srpski hip hop izvođač.
Sveci pravoslavne crkve na dan 9. septembar/rujan
-
Sveti prepodobni Pimen Veliki.
-
Sveti prepodobni Pimen Palestinski.
-
Sveti Osija episkop Kordovski.
-
Sveštenomučenici Kukša i Pimen posnik.
-
Sveti Liberije Episkop Rimski.
-
Sveti prepodobni Teoklit.
-
Sveti mučenik Fanurije.
-
Sveti prepodobni Sava.
-
Sveta mučenica Antusa Nova.
-
Sveti Arkadije car Vizantijski.
Sveci katoličke crkve na dan 9. septembar/rujan
-
Sveti Petar Claver, isusovac.
-
Blaženi Jakov Laval, svećenik.
-
Blaženi Franjo Garate, isusovac.
Prethodni dan (8.9)
-
Na dan (9.9)
-
Sledeći dan (10.9)
-
Na današnji dan
-
