Na današnji dan

Dan na koji se svake godine dodjeljuje Nobelova nagrada za dostignuća na polju fizike, hemije, medicine, književnosti i za mir.

Dan ljudskih prava.

Formirana Kambrejska liga, savez protiv Venecije koji su sklopili papa Julije II, francuski kralj Luj XII, aragonski kralj Ferdinand II i rimsko-nemački car Maksimilijan I.

Nemački crkveni reformator Martin Luter u Vitenbergu javno spalio bulu u kojoj mu je papa Lav X zapretio prokletstvom ako se u roku od 60 dana ne odrekne jeresi. U januaru 1521. Luter ekskomuniciran iz rimokatoličke crkve.

Savezničke snage su počele opsadu francuskog grad Lil tokom Rata za špansko nasleđe.

U Londonu je osnovana Kraljevska akademija, a za prvog predsednika je postavljen Džošua Rejnolds.

Napoleon Bonaparta Francuskoj priključio nemačke gradove Hanover, Bremen, Hamburg, Lauenburg i Libek.

Škotski izumitelj Robert William Thomson patentirao je svoj izum pneumatskih guma.

Luj Napoleon nadmoćnom većinom od preko četiri miliona glasova dobio izbore za predsednika Francuske. Četiri godine kasnije izveo državni udar i proglasio se carem Napoleonom III.

Prvi semafori za regulisanje saobraćaja u svetu počeli da rade u Londonu, na trgu ispred zgrade parlamenta Velike Britanije.

Iz Pule je Johann Palisa otkrio veliki tamni asteroid glavnog pojasa, a nazvao ga je 211 Isolda po Izoldi iz legende o Tristanu i Izoldi.

Osnovano Društvo za unapređenje i ulepšavanje Sokobanje, što se smatra začetkom turizma u Srbiji. Sokobanja, u kojoj su često na odmoru boravili knezovi Miloš i Mihajlo Obrenović, pominje se kao lečilište još u starom Rimu i ranoj Vizantiji.

Potpisan Pariski mirovni ugovor kojim je okončan američko-španski rat. Španija se odrekla Kube i Portorika, a za 20 miliona dolara ustupila Amerikancima Filipine i Guam.

Na danu smrti Alfreda Nobela počinje od 1901. godine dodjela Nobelovih nagrada za mir, koja je jedina Nobelova nagrada koje se dodjele u Oslu. Prvi dobitnik Nobelove nagrade za mir je Henry Dunant.

Završena je izgradnja Asuanske brane u Egiptu, kojom je regulisan tok Nila.

Abdicirao britanski kralj Edvard VIII jer nije želeo da se odrekne ženidbe sa Amerikankom Volis Simpson, kako je to od njega tražio premijer Stenli Boldvin. Posle abdikacije dobio titulu vojvode od Vindzora. Nasledio ga George VI.

Japanski avioni u Drugom svetskom ratu u Južnokineskom moru potopili britanske ratne brodove „Ripals“ i „Princ od Velsa“, na kojima je poginulo oko 800 ljudi.

Generalna skupština Ujedinjenih nacija usvojila Univerzalnu deklaraciju o pravima čoveka. Taj datum obeležava se kao Dan ljudskih prava.

Srpski i hrvatski pisci i lingvisti postigli Novosadski dogovor o srpskohrvatskom književnom jeziku, koji je potpisalo 25 uglednih stručnjaka za jezik. Zaključeno da je narodni jezik Srba, Hrvata i Crnogoraca jedan jezik s dva izgovora, da su oba pisma, ćirilica i latinica, ravnopravna i da jezik ima zajednički pravopis.

Zanzibar, britanski protektorat od 1890, stekao nezavisnost u okviru Britanskog komonvelta. Naredne godine postao republika i s Tanganjikom stvorio novu državu koja je dobila naziv Tanzanija.

Nobelovu nagradu za mir dobio Amerikanac Martin Luter King, borac za građanska prava crnaca. Ubijen u atentatu u Memfisu četiri godine kasnije.

Prva komercijalna termonuklearna eksplozija izvršena u Novom Meksiku u SAD radi vađenja prirodnog gasa.

Milton Obote proglašen za predsednika Ugande, kao prvi afrički šef države koji se vratio na vlast posle zbacivanja vojnim udarom. Vojska ga 1985. drugi put zbacila sa vlasti.

Jugoslovenska narodna armija se povukla iz Zagreba i Hrvatske, ali su borbe Srba i hrvatskih snaga nastavljene.

Iz Zagreba uz pratnju predstavnika Katoličke Crkve prema opkoljenim Hrvatima u Lašvanskoj dolini na četrnaestodnevni put krenuo konvoj „Bijeli put za Novu Bilu i Bosnu Srebrenu“.

Predsednik Južne Afrike Nelson Mandela potpisao Ustav kojim su svi građani, bez obzira na rasu, izjednačeni pred zakonom, kao završni čin u demontiranju sistema aparthejda u toj zemlji.

Haški tribunal osudio bosanskog Hrvata Antu Furundžiju na 10 godina zatvora zbog mučenja i silovanja zatočenika u bosanskom ratu. To je bila prva presuda kojom je silovanje označeno kao ratni zločin.

U Prištini konstituisana Skupština Kosova, prva od dolaska međunarodnih snaga u Pokrajinu, u julu 1999. Za predsednika izabran Albanac Nedžat Daci, a predstavnici Srba Oliver Ivanović i Gojko Savić postali članovi petočlanog Predsedništva Skupštine.

Generalni sekretar UN Kofi Anan dobio Nobelovu nagradu za mir.

Šef UNMIK-a Hari Holkeri u Prištini predstavio dokument „Standardi za Kosovo“ čija će primena biti od značaja kod ocenjivanja da li je Kosovo dostiglo standarde demokratskog društva koje međunarodna zajednica traži pre početka rešavanja statusa Kosova. Dokument prihvatio i Savet bezbednosti UN.

Haški tribunal osudio bivšeg oficira Vojske Republike Srpske Dragana Obrenovića, koji je priznao krivicu, na 17 godina zatvora zbog ratnih zločina nad muslimanima u Srebrenici u julu 1995.

Rođen Pavao Štoos, svećenik pjesnik i narodni preporoditelj.

Rođena Ejda Bajron, grofica od Lavlejsa, (engl. Lady Ada Augusta Byron, Countess of Lovelace), britanska matematičarka i prvi programer.

Rođena Emily Dickinson, američka pjesnikinja.

Rođen Melvil Djui, američki bibliotekar.

Rođen Vladoje Dukat, hrvatski književni povjesničar, filolog i anglist.

Rođen Srećko Albini, hrvatski skladatelj i dirigent.

Rođen Adolf Loos, češko-austrijski arhitekta.

Rođena Nelly Sachs, njemačka književnica.

Rođena Marija Petković, časna sestra proglašena blaženom, utemeljiteljica redovničke zajednice Kćeri Milosrđa sv. Franje, jedine redovničke zajednice osnovane u Hrvatskoj.

Rođen Olivier Messiaen, francuski skladatelj i orguljaš.

Rođen Mladen Jagušt, dirigent, direktor Opere i Baleta Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu, šef Simfonijskog orkestra i Hora RTB, profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu i Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu.

Rođen Fadil Redžić, bosanskohercegovački muzičar.

Rođen Duško Bajević, bosanskohercegovački fudbaler i trener.

Rođen Miroslav Ilić, jugoslovenski i srpski pjevač narodne muzike.

Rođen Goran Ipe Ivandić, bosanskohercegovački rock bubnjar.

Rođen Rod Blagojevič, američki političar srpskog porekla.

Rođen Kenet Brana, britanski filmski glumac i reditelj.

Rođen Ljubiša Ranković, srpski fudbaler.

Rođen Denis Ćorić, bosanskohercegovački fudbaler.

Rođen Gonzalo Higuaín, argentinski fudbaler.

Rođen Neven Subotić, srpski fudbaler.

Umro Mihailo IV Paflagonac, vizantijski car.

Umro Vilijam Gilbert, engleski lekar i fizičar.

Umro Ivan Gundulić, hrvatski književnik.

Umro Adolf Loos, češko-austrijski arhitekta.

Umro Ante Kuzmanić, hrvatski liječnik, publicist, preporoditelj.

Umro Ante Kovačić, hrvatski književnik.

Umro Alfred Bernard Nobel (šved. Alfred Bernhard Nobel), švedski hemičar, pronalazač, filantrop, mirotvorac, kozmopopolit i industrijalac, na čiju se godišnjicu smrti svake godine dodjeljuje Nobelova nagrada.

Umro Crveni Oblak, poglavica Oglala.

Umro Nikola Pašić, srpski i jugoslovenski političar, predsednik vlade Kraljevine Srbije i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, osnivač i vođa Narodne radikalne stranke.

Umro Luigi Pirandello, talijanski književnik.

Umro Kim Gyu-sik (kor: hang: 김규식 hanj: 金奎植 ), korejski političar, diplomata i pjesnik.

Umro Goran Ipe Ivandić, bosanskohercegovački rock bubnjar.

Poginuo Otis Ray Redding Jr., američki muzičar.

Umro Denis Ćorić, bosanskohercegovački fudbaler.

Umro Ljudevit Pelzer, hrvatski arhitekt.

Umro Karlo Metikoš, hrvatski glazbenik.

Umrla Saša Božović rođena Magazinović srpska lekarka i književnica, učesnica Narodnooslobodilačke borbe.

Umro Franjo Tuđman, prvi predsjednik Hrvatske.

Umro Eugene McCarthy, američki političar.

Umro Augusto Hose Ramon Pinoče Ugarte (šp. Augusto José Ramón Pinochet Ugarte), čileanski general i diktator.

Sveti mučenik Jakov Persijanac.

Sveti Jakov Rostovski.

Sedamnaest Indijskih prepodobnomučenika.

Prepodobni Roman čudotvorac.

Prepodobni Pinufrije.

Prepodobni Natanail.